Warszawa, 19.10.98

Piotr Gliński
Dr hab., kierownik Zakładu Społeczeństwa Obywatelskiego IFiS PAN
Profesor Uniwersytetu w Białymstoku

Ocena pracy Ilony Kordulskiej
pt. Udział społeczeństwa w ochronie środowiska - aspekty prawne

1. Praca Kordulskiej jest z jednej strony pożytecznym poradnikiem prawnym z dziedziny ochrony środowiska, z drugiej strony zawiera pewne dywagacje socjologiczne na temat funkcjonowania ruchu ekologicznego i stanu świadomosci ekologicznej w Polsce.

Pierwszy, podstawowy wątek pracy oceniam pozytywnie: praca prezentuje w komunikatywny, spójny logicznie sposób podstawowe prawne uwarunkowania działań społecznych w ochronie środowiska. Szczególnie ważne jest tu pragmatyczne potraktowanie tematu: czytelnik w oparciu o pracę Kordulskiej może przejść od refleksji do świadomego prawnie działania. W tym celu autorka prezentuje też szereg rodzimych przykładów działań społeczno-ekologicznych.

Natomiast rozważania natury socjologicznej wymagają uzupełnień, odniesienia się do nowszej literatury przedmiotu i bardziej aktualnych badań, gł. na temat polskiego ruchu ekologicznego i świadomości ekologicznej społeczństwa (np. w przypisie 11 na s.67, na s.63, 50, konieczne jest uzupełnienie na temat procesu budowy programu współpracy organizacji pozarządowych z samorządami czy z ministerstwem ochrony środowiska itp.).

2. Z uwagi na swój prawno-pragmatyczny charakter praca Kordulskiej (w wersji okrojonej bądź uzupełnionej w stosunku do obecnej) może być bardzo pożytecznym narzędziem podnoszenia dość niskiego obecnie (także wśród działaczy ekologicznych) poziomu świadomości prawno-ekologicznej. Może być przydatna dla organizacji pozarządowych, samorządowców z zwykłych obywateli zainteresowanych czy zaangażowanych w problemy ochrony środowiska (w tym często swoich, obywatelskich praw).

3. Niewielkiego uzupełnienia wymagają rozdziały pracy poświęcone udziałowi społeczeństwa w aspekcie europejskim (brak omówienia konferencji w Sofii i Aarhus, konieczność pogłębienia i aktrualizacji uwag na temat harmonizacji prawa polskiego a prawem UE - przy czym chdzi raczej o prawo UE a nie "prawo Współnot Europejskich").

4. Bardzo dobre formalnie i socjologicznie zdjęcia zamieszczone w pracy są niestety mocno nieaktualne - dotyczą protestu z roku 1989; wymagałyby wymiany na coś bardziej aktualnego.

5. Uważam, że praca Kordulskiej zasługuje na wsparcie w swym wymiarze prawno-pragmatycznym, jako poradnik prawny obywatelskiego zaangażowania w ochronę środowiska. Taki poradnik byłby bardzo obecnie potrzebny.

[ wstecz ]