WNIOSKI

Uwalnianie GMO do środowiska, najpierw podczas prób polowych, a później podczas komercyjnej produkcji płodów rolnych, może wpływać negatywnie na środowisko i zdrowie ludzkie i to na wiele sposobów. Jeśli kraje EśW będą podejmować ryzykowne eksperymenty z żywnością wyprodukowaną z użyciem metod inżynierii genetycznej, może zdarzyć się tak, że nie znajdą w krajach zachodnich klientów na swoją genetycznie zanieczyszczoną żywność.

Już obecnie kraje członkowskie UE kwestionują bezpieczeństwo środków spożywczych, wyprodukowanych z zastosowaniem metod inżynierii genetycznej. W czerwcu 1996 r. niemal wszystkie kraje członkowskie sprzeciwiły się propozycji Komisji Europejskiej, by zezwolić na użytkowanie kukurydzy, wyprodukowanej przez firmę Ciba Geigy z wykorzystaniem metod inżynierii genetycznej. W lipcu 1996 r. Austria przedstawiła Komisji uzyskane dowody naukowe, by wymusić dokonanie oceny ryzyka, związanego ze zmodyfikowaną genetycznie kukurydzą firmy Ciba oraz doprowadzić do zajęcia się kwestią oceny takiego ryzyka przez trzy komitety naukowe UE. [8]

Jednak kraje EśW nie muszą narażać się na bojkot zachodnich konsumentów - mają wybór: mogą opowiedzieć się za rozwojem rolnictwa ekologicznego. Kraje te powinny pójść za przykładem Austrii, gdzie to właśnie protesty obywateli, w tym rolników ekologicznych, zmusiły rząd do ogłoszenia dwuletniego moratorium na wszelkie formy uwalniania GMO do środowiska.

Wielu rolników w krajach EśW, a w szczególności w Polsce, już w tej chwili stosuje o wiele mniej środków chemicznych niż ich koledzy z Europy Zachodniej. Polskie rolnictwo zużywa obecnie przeciętnie pomiędzy 0,7 a 0,9 kg pestycydów (składnik czynny) na hektar, podczas gdy Holendrzy stosują ich około 20 kg na hektar. [9] średnia w UE wynosi 4,5 kg/ha. Daje to Polsce dobrą pozycję wyjściową w wyścigu o zdobycie rynku ekologicznej żywności w UE.

Kolejna przewaga, jaką Polska posiada nad innymi krajami w EśW polega na tym, że "za komuny" prawie 80% ziemi uprawnej pozostawało w rękach prywatnych. Dzięki temu w chwili obecnej średni obszar 2,7 miliona prywatnych gospodarstw wynosi zaledwie 7,2 hektara. Stanowi to idealną podstawę dla rozwijania wolnego od chemii, nie poddanego genetycznym manipulacjom rolnictwa.

PRZYPISY DO ROZDZIAŁU 4.

  1. Części 4.2. i 4.3. oparte są na raporcie przygotowanym przez łukasza Kurnickiego, "Prawo inżynierii genetycznej - porównanie stanu prawnego istniejącego w Unii Europejskiej i w Polsce", Biuro Informacji o Prawie Ekologicznym, Wrocław, czerwiec 1996
  2. Dr Twardowski T., dr Bielecki S., dr Płucienniczak A., "A Review of the Recent Situation in Poland", proceedings from the Central and Eastern European Conference on Regional Co-operation on Safety in Biotechnology, Keszthely, Węgry, 2-6 września 1995
  3. Badania przeprowadzone w Urzędzie Patentowym w Warszawie w dniu 16 stycznia 1996
  4. Nr w Urzędzie Patentowym: WO 92/14822 (firma Du Pont)
    Streszczenie patentu w jęz. ang.: "Claimed is the method, the transgenic plants (eg. corn and soybean), and their progeny that produce a high methionine seed storage protein."
  5. Nr w Urzędzie Patentowym: WO 92/15195 (firma: FMC Corp, Natural Products Sci. Inc ó NPS Pharm. Inc.)
    Streszczenie patentu w jęz. ang.: "Genetically modified baculoviruses containing a spider venom gene to control insects. Transgenic plants expressing the spider venom gene for insect resistance. Also claimed is the spider venom peptide."
  6. Rozmowa z p. Czubałą z Centralnego Inspektoratu Standaryzacji Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą, 11 czerwca 1996
  7. Spotkanie z prof. Mirosławą Chrzanowską i dr Ewą Zimnoch-Guzowską, kierownikiem Instytutu Ziemniaka, które odbyło się w IBB w Warszawie w dniu 12 czerwca 1996 r. oraz rozmowy z urzędnikami z Ministerstwa Rolnictwa, Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą, Urzędu Celnego, Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Instytutu Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego
  8. Opracowania naukowe, dostarczone przez rząd austriacki, wskazujące na ryzyko, związane z kukurydzą manipulowaną genetycznie:
    ż University of Illinois: Salyers; Springer Verlag 1995, "Antibiotical Resistance Transfer in Mammalian Tracts"
    ż Univ. Columbia: Workshop; Vera Vebb ó Julian Davies; "Tib-Tech" Vol. 12; March 1994, "Accidential Release of Antibiotic Resistance Genes"
    ż Univ. Bodenkultur, Wien: Peter RuckenBAUER, 1996, "Fragen der Herbizidresistenz bei gen. veraend. Pflanzen unter Beruecksichtigung der oesterr Gegebenheiten und der RL 90/229/EWR"
    ż Umweltbundesamt (UBA) Wien, Monographien Band 39, 1993, "Herbizidresistenzen"
    ż UBA Wien, Monographien Bd. 74, 1996, "Oekologische Effekte von Nutzpflanzen - Grundlagen fuer die Beurteilung transgenerPflanzen?"
  9. Spotkanie z prof. Janem Ludwickim, Państwowy Zakład Higieny, Zakład Toksykologii środowiska, 29 czerwca 1994.