"Zielone Brygady. Pismo Ekologów" nr 4 (106), 15-28 lutego 1998
Kodeks etyki lekarskiej w rozdz. V w paragrafie 73 mówi: Lekarz ma obowiązek zwracać uwagę społeczeństwa, władz i pacjentów na znaczenie ochrony zdrowia, a także na zagrożenia ekologiczne. Swoim postępowaniem lekarz nie może propagować postaw antyzdrowotnych.
W otwartym w końcu 1988 r. najnowocześniejszym ówcześnie w kraju Szpitalu Górniczym w Sosnowcu oddział neurochirurgii został wyposażony w 2 mikroskopy operacyjne firmy Opton za ok. 7 mld zł łącznie. Zewnętrzna powierzchnia mikroskopu, której musi dotykać operator, była przez 7 lat poddawana dezynfekcji gazowej za pomocą formaldehydu. Tabletki formaldehydu "Polfa" po 500 mg w wilgotnym gaziku umieszczano w worku foliowym nakładanym na mikroskop i zamykanym tasiemką, a więc w warunkach niehermetycznych, na 12-godzinny okres dezynfekowania, po którym worek zdejmowano tuż przed użyciem mikroskopu do operacji. Ustalone normy wynoszą dla najmniejszego stężenia dezynfekującego formaldehydu 5mg/dcm3 (litr) powietrza worka foliowego oraz dla najwyższego dopuszczalnego dla zdrowia personelu operacyjnego stężenia formaldehydu 0,5 mg/m3 powietrza sali operacyjnej - po zdjęciu worka z mikroskopu (Dz. U. Nr 114 z 12.12.91). Wobec niemożności wyegzekwowania przez Sanepid - rzekomo zbyt kosztownych dla szpitala - pomiarów rzeczywistych stężeń formaldehydu w powietrzu sali operacyjnej, z konieczności posłużyłem się wyliczaniem stężeń teoretycznych, chociaż potencjalnie możliwych w założonych warunkach teoretycznych. Warunki te były następujące:
Obliczenia: pojemność worka foliowego - 50 l; kubatura sali operacyjnej - 100 m3 (582,5 m); 1 tabletka formaldehydu - 500 mg, zatem np. przy użyciu 50 tabletek:
Niebezpieczeństwo dla personelu - wynikające z przewlekłego wdychania formaldehydu - polega na drażnieniu, wywoływaniu skurczu, obrzęku i zapalenia układu oddechowego, ale przede wszystkim na działaniu karcinogennym, teratogennym i mutagennym. Formaldehyd powoduje również zmętnienie szkła optycznego (nadżerki) i korozję metali mikroskopów. W odpowiedzi na moje wieloletnie interwencje dyrekcja szpitala i szpitalna placówka BHP reagowały ignorancją, protestem, wreszcie naganą pisemną dla mnie. Po 7 latach utarczek - wobec zgubnego dla mikroskopów działania formaldehydu - dyrekcja szpitala zakupiła jałowe, firmowe worki po 60 zł (nowych) do nakładania na niejałową powierzchnię mikroskopu, nadające się do wielokrotnego dezynfekowania nietoksycznym chlorkiem etylenu.
Kodeks etyki lekarskiej stał się etyczny bardziej dla przedmiotów martwych aniżeli dla istot żywych!!! Ekologia w środowisku pracy służby zdrowia czasem kuleje.
Uczestnicząc w opisanym zdarzeniu, będąc narażony na niebezpieczeństwo wieloletniej ekspozycji inhalacyjnej formaldehydu, przeszedłem szereg badań przeplatanych strachem, zakończonych - na szczęście - rozpoznaniem: Bronchopneumonia chemica (nie: Carcinoma bronchogenes). Jedynym pożytkiem było definitywne zaprzestanie palenia papierosów.
Jestem oddelegowany do wymienionego szpitala jako pracownik Śląskiej Akademii Medycznej.
Sosnowiecki Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego ( Kościelna 13, 41-200 Sosnowiec) zorganizował w Katowicach przy udziale Polskiego Towarzystwa Medycyny Środowiskowej, Polskiego Towarzystwa Toksykologicznego, Polskiego Towarzystwa Farmakologicznego, Polskiego Towarzystwa Medycyny Pracy i Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej wspólną konferencję naukową, na której dr Michel Mercier - dyrektor Międzynarodowego Programu Bezpieczeństwa Chemicznego wystąpił z referatem nt. Tasks and Priorities of the International Programme on Chemical Safety.
Międzynarodowy Program Bezpieczeństwa Chemicznego (IPCS) powstał w 1980 r. w efekcie porozumienia pomiędzy Światową Organizacją Zdrowia (WHO), Międzynarodową Organizacją Pracy (ILO) i Programem Środowiskowym Narodów Zjednoczonych (UNEP). Głównymi zadaniami programu są: