MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA "ODPADY '92" KATOWICE 16-18.12.92

Wykłady i warsztaty prowadzili również gocie z Holandii z Milieukontakt, Greenpeace i Friends of the Earth. Natomiast w pierwszym dniu mielimy także okazję zobaczenia wspaniałych przedstawień teatralnych oraz wystawy rysunków przygotowanych przez dzieci ze szkół woj. katowickego.

Efektem konferencji jest stanowisko publikowane poniżej. Jednakże większoć z uczestników zgodziła się, że należałoby zorganizować w przyszłoci podobne spotkanie z udziałem większej liczby reprezentantów organizacji z innych rejonów Polski, co być może pozwoliłoby na podjęcie stałej współpracy i organizowanie wspólnych przedsięwzięć (np. kampanii).

STANOWISKO PRZYJĘTE NA SEMINARIUM "ODPADY '92"

Zorganizowanym przez Polski Klub Ekologiczny, Okreg Gornoslaski przy wspolpracy Milieukontakt Oost-Europa Katowice 16-18.12.92

Dalszy rozwój społecznogospodarczy kraju wymaga pilnego rozwiązania problemu odpadów. Konieczne jest zaproponowanie kierunków i sposobów postępowania zgodnych z zasadami ekorozwoju. Wymaga to zmian w sposobie mylenia osób odpowiedzialnych za kształtowanie polityki ekologicznej państwa jak też władz samorządowych. Ważnym czynnikiem decydującym o powodzeniu idei ekorozwoju w szczególnoci w zakresie zarządzania odpadami jest poziom wiadomoci społeczeństwa lokalnego.

Obecne rozwiązania prawne zobowiązują władze gminy do rozwiązania problemu odpadów na swym terenie, większoć gmin nie jest jednak w stanie sprostać temu wyzwaniu i należy im zapewnić pomoc państwa. Preferowanym kierunkiem powinna być promocja lokalnych rozwiązań, na niewielką skalę, optymalnych dla miejscowych warunków.

Problem odpadów w ostatnich dziesięcioleciach był niewystarczająco dostrzegany lub w ogóle pomijany. Pilnego rozwiązania wymaga problem odpadów przemysłowych.

Nie stać na nas marnotrawstwo tych wszystkich surowców, które w postaci odpadów tworzą wysypiska. Konieczne są energiczne działania prowadzące do wytworzenia społecznej wiadomoci pozwalającej na wdrożenie zasad: minimalizacji wytwarzania, powtórnego wykorzystywania i recyclingu odpadów, a w szczególnoci selektywnego zbierania, kompostowania itp. Spalanie odpadów nie jest sposobem rozwiązania problemu odpadów.

CELE:

• Uwiadomienie władzom i społe czeństwu wagi i wielkoci problemu zagospodarowania odpadów oraz możliwoci jego rozwiązania.
• Zapewnienie udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji o istotnym znaczeniu dla rodowiska.
• Stworzenie narzędzi prawnych i ekonomicznych umożliwiających prowadzenie prawidłowej gospodarki odpadami w gminach.
• Minimalizacja wytwarzania odpadów.
• Stworzenie rynku przetwórstwa odpadów i surowców wtórnych.
• Stworzenie stałej sieci informacyjnej dostarczającej społeczeństwu wiedzy na temat celów i sposobów selektywnego zbierania odpadów.

PROPONOWANE DZIAŁANIA:

• Zapis zobowiązujący gminy do przygotowywania okresowych raportów informujących społeczeństwo o problemach ekologicznych danego terenu. Zakłady pracy zlokalizowane na terenie gminy powinny być zobowiązane do dostarczania gminom wszelkich danych dotyczących działalnoci mającej wpływ na rodowisko, a w szczególnoci gospodarki odpadami. Sposób i forma informowania społeczeństwa byłaby okrelona odpowiednim przepisem.
• Uzyskanie przez gminy prawnych instrumentów do otrzymywania bieżących informacji o sposobach zagospodarowania odpadów przez zakłady pracy znajdujące się na ich terenach.
• Umożliwienie gminom zobowiąza nia użytkownika posiadłoci (posesji) do zawarcia umowy pisemnej z firmą zajmującą się wywozem odpadów.
• Nałożenie na gminy i samorządy obowiązku prowadzenia szerokiej akcji informacyjnej dotyczącej selektywnego zbierania odpadów i wtórnego ich wykorzystania.
• Ustawowe zobowiązanie gminy do prowadzenia doradztwa ekologicznego dla obywateli.
• Ustalenie norm okrelających maksymalną iloć odpadów wytwarzanych w poszczególnych procesach technologicznych, przy jednoczesnym wprowadzeniu zakazu stosowania i produkcji niektórych surowców i półproduktów.
• Wprowadzenie preferencyjnych kredytów inwestycyjnych oraz ulg podatkowych dla firm zajmujących się wtórnym zagospodarowaniem odpadów.
• Stworzenie listy zalecanych technologii mało- i bezodpado wych.
• Stworzenie takich uwarukowań prawno-ekonomicznych dla producentów opakowań, które powodowałyby minimalizację iloci odpadów. Wprowadzenie podatku od opakowań jednorazowych.
• Stworzenia systemu pozwalające go możliwie dokładnie identyfikować wytwórców odpadów oraz wprowadzenie zasady, że koszty gromadzenia, utylizacji i przechowywania odpadów ponosi ten, kto je tworzy.
• Wprowadzenie obowiązku oznakowania różnych rodzajów tworzyw sztucznych wprowadzanych na rynek.
• Wprowadzenie wysokich opłat i kar za składowanie odpadów i wprowadzanie zanieczyszczeń do rodowiska, jako instrumentu przymuszającego zakłady przemysłowe do stosowania technologii mało- i bezodpadowych.
• Stworzenie funduszu akumulującego kapitał z częci opłat i kar za składowanie odpadów przemysłowych i niebezpiecznych z przeznaczeniem na kontrolę i zabezpieczenie odpadów w przyszłoci.
• Zawarcie międzynarodowej konwencji dotyczącej lokowania spalarni na terenach przygranicznych oraz wprowadzenia całkowitego zakazu międzynarodowego handlu odpadami.
• Utworzenie Niezależnego Centrum Informacji o odpadach - zlokalizowanego w Katowicach.
• Rolą organizacji pozarządowych jest edukacja społeczeństwa, tworzenie grup nacisku dla wy muszenia działań proekologicz nych oraz wpływanie na tworze nie instytucjonalno-prawnych ram gospodarki odpadami.

1. Komisje sejmowe.
2. MOŚZNiL, Ministerstwo Finansów, BOŚ, NFOŚiGW.
3. MOŚZNiL.
4. MOŚZNiL, MSZ.