LASY

Informacja prasowa ze Spotkania Organizacji Ekologicznych w Ośrodku Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot" w dolinie Wapienicy koło Bielska-Białej

Międzynarodowa koalicja dla ratowania lasów Europy Środkowej

W dniach 25-26.2.br. w Stacji Edukacji Ekologicznej stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot" odbyło się spotkanie kilkudziesięciu przedstawicieli organizacji ekologicznych z Czech, Słowacji i Polski. W spotkaniu uczestniczyli m.in. oficjalni przedstawiciele następujących organizacji:

• Lesoochranarske Zoskupenie VLK (Słowacja)
• Sdruzeni Pratel Lesa (Czechy)
• Hnuti Duha (Czechy)
• Pracownia na rzecz Wszystkich Istot (Polska).

Zgromadzeni przedstawiciele wymienionych organizacji postanowili utworzyć wspólną koalicję dla ratowania lasów Europy Środkowej. Ustalono w pierwszej kolejności współpracę na rzecz przyrody dla następujących obszarów:

• 1. Karpaty Wschodnie (Bieszczady, proj.Turnicki Park Narodowy, Busov, Czergow);
• 2. Puszcza Białowieska;
• 3. Tatry i obszar zagrożony projektem zimowej olimpiady;
• 4. Pilsko;
• 5. Jeseniky i południowy obszar Kotliny Kłodzkiej;
• 6. S(?)umava.

WSPÓLNE STANOWISKO KOALICJI W SPRAWIE RATOWANIA LASÓW EUROPY ŚRODKOWEJ

Będąc świadomi faktu, że przyroda nie zna granic, a obecna gospodarka w lasach Europy Środkowej nie sprzyja powstrzymywaniu ich degradacji, uczestnicy spotkania uchwalili następujące stanowisko:

• 1. Lasy są jednymi z najbardziej złożonych i najbogatszych ekosystemów Ziemi. Jesteśmy świadomi ich unikalnego, niezastąpionego znaczenia dla utrzymywania życia na naszej planecie, w tym również życia człowieka. Lasy są środowiskiem życia dla blisko połowy gatunków żyjących na Ziemi. Skutecznie regulują mikro- i makroklimat, zatrzymują wodę, pełnią rolę glebotwórczą i glebochronną, pełnią funkcje swoistego filtru wody i powietrza. Poza tym - o ile nam wiadomo - nikt na razie nie wynalazł sztucznej fotosyntezy. Dlatego szczególnie niepokoi nas stan lasów w naszych krajach, w Europie i na całym świecie.
• 2. Przyczyny obecnego kryzysu lasów leżą w gospodarczym gwałceniu ich biologii. Gospodarka leśna nie postrzega lasu jako naturalnego systemu, lecz jako martwy środek produkcji". Gospodarka leśna podporządkowana jest produkcji drewna i zyskom finansowym, a inne funkcje, nieprodukcyjne, traktowane są drugorzędnie. Organizacje biorące udział w spotkaniu widzą pilną potrzebę zasadniczej zmiany sposobu patrzenia na las przez społeczeństwo. Lasu nie wolno postrzegać jako niewyczerpane źródło zasobów naturalnych, lecz jako złożony, żywy organizm, nie mieszczący się w żadnych uproszczonych schematach technicznych. Gospodarka leśna nie może być gałęzią przemysłu, lecz powinna być swego rodzaju służbą ekologiczną dla społeczeństwa.
• 3. Idea lasu produkcyjnego została zrealizowana przez daleko idące zmiany wcześniejszych lasów naturalnych, zmieniające je w monokulturowe drzewostany produkcyjne. W ten sposób powstały plantacje drzew, które nie są lasem w ścisłym tego słowa znaczeniu, prowadzą natomiast do dalszej degradacji środowiska leśnego. Są również nieodporne na czynniki biotyczne i abiotyczne. Organizacje biorące udział w spotkaniu uważają za szczególnie pilne i ważne ocalenie wszystkich istniejących jeszcze lasów naturalnych i rozpoczęcie odnowy lasów sztucznych (plantacji produkcyjnych drzew) poprzez zmianę ich składu gatunkowego na naturalny. Żadne kompromisowe działanie nie mogą doprowadzić do osiągnięcia tego celu.
• 4. Sposób, w jaki gospodaruje się w większości lasów, nie pozwala na naturalne odnowienia. Wręcz odwrotnie, prowadzi do dalszego naruszania ekosystemu leśnego. Najgorszym zjawiskiem, ilustrującym te praktyki, są zręby zupełne o dużych powierzchniach oraz wysadzanie obcych (dla danego siedliska i obszaru) gatunków drzew. Organizacje biorące udział w spotkaniu sprzeciwiają się stosowaniu zrębów zupełnych jako przeważającej metodzie hodowli lasu, popierają natomiast gospodarowanie zbliżone jak najbardziej do cyklu życia lasu naturalnego.
• 5. Za bardzo ważny uznajemy również problem gospodarki łowieckiej, ponieważ wynika z niej niekorzystna dla lasu nierównowaga stanu tzw. zwierząt pożytecznych" i szkodników". W przyszłości człowiek powinien w mniejszym niż obecnie stopniu ingerować w układ gatunkowy zwierzyny, jej liczebność powinna być regulowana przede wszystkim poprzez naturalne wzajemne powiązania drapieżników i ich ofiar. Dlatego niezbędna jest skuteczna ochrona drapieżników, a także ich introdukcja wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, a gdzie wcześniej wyginęły pod presją człowieka.
• 6. Postępująca degradacja lasów (i perspektywa jeszcze gorszej sytuacji w najbliższych dziesięcioleciach) wymaga natychmiastowych, skutecznych działań. Rozwiązania takie nasuwają się same, potrzebne są jednak zmiany zarówno w poglądach społeczeństwa na las, jak i w ukierunkowaniu gospodarki leśnej i konkretnych pracach w lesie. Za niezwykle ważne uznaje się odpowiednie kształtowanie opinii publicznej, ukazywanie ludziom ich powiązań z procesami naturalnymi i zależności ich życia od życia lasu. Organizacje biorące udział w spotkaniu wyraziły gotowość i determinację do działań w myśl przedstawionych zasad.

Stowarzyszenie "Pracownia na rzecz Wszystkich Istot",
ul. Modrzewskiego 29/3, 43-300 Bielsko-Biała,
tel/fax 0-30/294-96

"ZIELONE BRYGADY" 4(70), KWIECIEŃ'95 S.7

Do spisu