BZB nr 24 - Podręcznik prowadzenia kampanii dla organizacji pozarządowych
Według danych GUS w r. 1991 wychodziło w Polsce 68 dzienników i 2968 czasopism (w tym 251 tygodników i 718 miesięczników). Całkowity nakład wyniósł w tymże roku 1 mld 509 mln 400 tysięcy egzemplarzy.
Ogólnokrajowy rejestr tytułów prowadzi Sąd Wojewódzki w W-wie. 4 lata temu mieliśmy zarejestrowanych 7 tysięcy tytułów, ale ile z nich wychodziło naprawdę - nie wiadomo.
GUS dla potrzeb statystyki korzysta z danych gromadzonych przez Bibliotekę Narodową. Co miesiąc rejestrowano około 100 nowych tytułów.
Czasopism mieliśmy około 4 tysięcy. Największym nakładem mogła pochwalić się "Przyjaciółka", a w dalszej kolejności "Skandale" i "Jestem".
"Polityka" miała w tym czasie nakład wynoszący 300-350 tys., a "Wprost" 200-250 tysięcy egzemplarzy.
Wśród dzienników największy nakład miała "Gazeta Wyborcza" (500-700 tys.).
Sytuacja na tym polu niewiele się do dziś zmieniła i dlatego można tamtą statystykę traktować jako dobre przybliżenie obecnej. Tym bardziej, że Biblioteka Narodowa nie dysponuje obecnie pełnymi, aktualizowanymi i ścisłymi informacjami na ten temat.
Według stanu z początków 1994 roku 56 procent udziałów w gazetach o zasięgu ogólnopolskim i połowę udziałów w gazetach regionalnych posiadał kapitał zagraniczny. Te 56 procent udziałów w gazetach o zasięgu ogólnopolskim to jednocześnie 70 procent całego jednorazowego nakładu w tej grupie. W dziennikach regionalnych analogiczny odsetek wynosi 65 procent.
Jeśli chodzi o telewizję to największy zasięg, a co za tym idzie i oddziaływanie ma telewizja publiczna ze swoim ogólnopolskim programem I i II oraz jej oddziałami terenowymi w Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Wrocławiu i... Warszawie (Warszawski Ośrodek Telewizyjny). Te ostatnie w ubiegłym roku wyprodukowały ponad 35 tysięcy godzin własnych programów regionalnych. 1210 godzin programów wyprodukowanych przez te ośrodki można było obejrzeć w sieci ogólnopolskiej. Drugim programem ogólnopolskim dysponuje POLSAT.
Inne większe telewizje o ograniczonym zasięgu to m.in. Polonia 1, a od niedawna także Canal+ mający kilkugodzinny, codzienny blok programów niekodowanych, w tym także o tematyce polskiej, "redagowany" przez polskich dziennikarzy.
Największym radiowym potentatem w kraju jest PR I, który dociera do ponad 80 procent odbiorców. Obok niego istnieją także trzy inne programy, w tym jeden, tzw. piąty nadający dla zagranicy. Ogółem szacuje się obecnie, iż działa w Polsce regularnie około 120 lokalnych i ogólnopolskich rozgłośni radiowych, choć pełna lista rozgłośni radiowych notowanych przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji liczy ponad 160 pozycji.
Mieszcząca się w Warszawie przy Alejach Jerozolimskich 7 Polska Agencja Prasowa jest najstarszą i największą polską agencją informacyjną. Zaczęła funkcjonować w 1919 roku jako Polska Agencja Telegraficzna. Jej działalność polega na gromadzeniu, opracowywaniu i przekazywaniu w czasie rzeczywistym wszechstronnych i obiektywnych informacji z kraju i ze świata. Nad zbieraniem i redagowaniem wiadomości pracuje prawie 200 dziennikarzy w Centrali, 40 dziennikarzy w terenowych biurach Agencji oraz korespondenci w 20 krajach świata.
Prawie 80 procent podstawowych wiadomości z kraju i ze świata jakie publikowane są w krajowych mediach pochodzi z serwisu informacyjnego PAP. Korzysta z niego około 160 odbiorców, w tym 56 największych codziennych gazet, wszystkie spółki publicznej radiofonii i telewizji, 9 urzędów centralnych, 5 podmiotów gospodarczych, 11 zagranicznych środków społecznego przekazu, 7 agencji światowych, 13 innych polskich agencji informacyjnych.
Podstawowym produktem PAP jest serwis informacyjny w języku polskim i angielskim będący głównym źródłem najważniejszych informacji z kraju i zagranicy. Zawiera on wiadomości z zakresu polityki, problematyki społecznej i gospodarczej, rolnictwa, nauki, biznesu, techniki, ekologii, oświaty, kultury i sportu.
Największym atutem serwisu PAP są informacje lokalne otrzymywane z terenu całego kraju oraz materiały od własnych korespondentów zagranicznych koncentrujące się na sprawach szczególnie istotnych dla polskiej opinii publicznej. Takich informacji nie ma w żadnym serwisie agencji zagranicznych.
Najnowszym produktem PAP jest cyfrowy system przekazu zdjęć drogą satelitarną i telefoniczną. Codzienny serwis fotograficzny składa się z około 50 zdjęć, w większości kolorowych.
Materiały informacyjne przekazuje się wykorzystując m.in. łączność sateliltarną, Internet, łącza kablowe i inne. PAP posiada też komputerowy system baz danych on-line. Główną zaletą tego ostatniego jest m.in. łatwość dostępu - za pomocą komputera i modemu oraz możliwość przeszukiwania danych archiwalnych.
W chwili obecnej dostępne są następujące bazy PAP
PAP wydaje także drukowane i powielane biuletyny, takie jak Daily News (aktualne informacje w języku angielskim), Informator polityczny (dane o państwach świata), Noty biograficzne (sylwetki powszechnie znanych polityków), Informator terminowy, Tygodniowy Magazyn PAP (ciekawostki kulturalne, popularnonaukowe, obyczajowe, turystyczne, sportowe).
Do innych wyspecjalizowanych usług należą m.in.:
Poza "państwową" agencją PAP istnieje w Polsce kilkanaście mniejszych, prywatnych agencji prasowych świadczących podobne do PAP-a usługi choć w znacznie zmniejszonym, za to bardziej wyspecjalizowanym zakresie. Należą do takich m.in.:
Jedynym ale i bardzo dobrze zredagowanym przewodnikiem po mediach w Polsce jest INFORMATOR PRASY POLSKIEJ (zawierający także dane na temat rozgłośni radiowych, stacji telewizyjnych, agencji informacyjnych, ośrodków dokumentacji) wydawany przez Polską Agencję Informacyjną.
W roku 1994 ukazało się jego najnowsze jak dotąd trzecie wydanie zawierające obszerne dane z adresami drukowanych i wydawanych w Polsce dzienników, tygodników, dwutygodników, miesięczników, dwumiesięczników, kwartalników, półroczników, roczników i wydawnictw nieregularnych oraz radia, telewizji, agencji prasowych, biur prasowych i informacyjnych i tytułów prasy polonijnej.
Ze względu na szybko zmieniający się w naszym kraju rynek mediów informacje te są ciągle uaktualniane, zmieniane i uzupełniane w kolejnych edycjach Informatora.
Ta sama Agencja wydaje raz w roku informator o dziennikarzach zagranicznych akredytowanych w Polsce. Obecnie jest ich w naszym kraju (głównie w Warszawie) około 200.
Waldemar Pławski
Agencja Informacyjna Val-Press
22.9.95